Tamam dijital! Ama nereye kadar?

Artık dijitalleşme vücutlarımızın da ayrılmaz bir parçası haline gelmeye başladı. Ancak dijitalleşmede atladığımız bir nokta var o da insan faktörü.

Bu mesele ilk gündeme geldiğinde iş modellerine uygulanması gereken dijital stratejilerden, sonra dijitalin iş stratejisinin kendisi olduğundan, sonra yaşamın bir parçasının dijitalleşmesinden, daha sonra dijital yaşamlardan, daha daha sonra dijital kimliklerimizden bahsettik. Geldiğimiz noktada artık dijitalleşme vücutlarımızın da ayrılmaz bir parçası haline gelmeye başladı; spordaki performansınızı sizin için takip edip ve hatta arkadaşlarınızla karşılaştırıp grup içindeki sıralamanızı yaparak.

Bunları sıralayınca insan sanıyor ki uzun zaman geçmiş. Türkiye’de belki son 7-8 yıldır konuşula gelen konulardı bunlar.

Atladığımız bir konu var

Hep bir noktayı atladığımızı düşünüyorum: İnsan faktörünü. Yanlış anlamayın, tüketici olarak, hedef kitle olarak bahsetmiyorum. Biyolojik soy ağacı olarak “İnsansılar” grubunun içinde gibon, şempanze, goril ve orangutan ile birlikte yer alan bizlerden bahsediyorum. Aynı grupta olmamıza rağmen onlardan biraz daha farklıyız. Farkımız da bana göre “daha bilinçli duygulara” sahip olmamızdan kaynaklanıyor.

İşte bu noktada dijital dünyada maruz kalınan iletişim yoğunluğunun kimin üzerinde nasıl etki yapacağı, nasıl bir nesil yetiştirdiğimiz açısından oldukça önemli. Kesinlikle karşı olmamakla birlikte çocuklarımızın ellerinden düşürmedikleri tabletler ve akıllı telefonlar ile ulaşabildiklerinin yanı sıra “çocuklarımıza ulaşabilenleri” de istenildiğinde biliyor, en azından kontrol edebiliyor olmamız gerektiğini düşünüyorum.

Etkiler ve sonuçlar

Bunun örneklerinden biri dünya genelinde (şimdilik) 120 milyon kullanıcısı olan, Latvia’lı iki kardeş tarafından, aşağılamak için değil ama gelişim dönemi itibariyle nerede olduklarını belirtmek için, “yeni yetme” olarak adlandırılan gençlerin kendilerini özgürce ifade etmeleri ve iletişim kurmalarını sağlamak için kurulan Ask.fm oluşturuyor.

Amaç açısından belki diğer bilinen sosyal medya gereçlerini andırsa da buranın esası kendi isminizle ya da anonim olarak soru sormanıza dayalı. Sorunuzu sorup cevap bekliyorsunuz. Dönem olarak “her şeyi bilen”, nörolojik olarak “iyi-kötü” idraki ile ilgili gelişimi 20’li yaşlarına kadar devam edecek olan çocuklarımızın, muhtemelen yine kendisi gibilere yönlendirdiği sorularına aldığı öneri ve cevapların etkileri ve sonuçları bazen trajedilere de sebep olabilir.

Matthew Homyk… 14 yaşındaki Homyk, Ask.fm’deki nefret dolu yorumlardan sonra intihar etmişti.

Nitekim Amerika’da 14 yaşındaki bir kullanıcının başına gelenler de, genellemeye vurulmaması gerekse bile, burada düşünülmesi gereken bazı önemli “insani” detayların varlığının göstergesi. Bunun önlemi kesinlikle “yasak” değildir. Ama bu kadar hızla değişen hayatların içine girip gelişme çağındaki bir gencin “intiharına” sebep olabilecek etkilere sahip ise kontrol noktalarının gelişime açık olduğu düşünülmelidir.

Sorumluluk bizlerde

İşi uzmanlarına bırakmak gerekse de bir baba olarak söyleyeceklerim de var; sorumluluk elbette öncelikle bizlerde. Önce ellerine oyalanmaları için tutuşturulan ve belki o anda sizi rahat ettiren cihazlar kontrolsüz olması durumunda gelecekte zarar edecek bir yatırım olabilir. Zira, ileriki yaşlarda odasında sessizce oturduğunu düşündüğünüz çocuğunuzun dijital bir dünyanın bilmediğiniz köşelerine gitmişse orada kiminle olduğunu ruhunuz duymaz. Zaten onların jenerasyonu ile iletişim konusunda çekilen zorlukları da eklediğinizde isteseler sizi teknolojik olarak da kandırabilirler. Dediğim gibi, kesinlikle karşı değilim ama bu ortamların amacı şayet sıradanlıktan uzak özgür ifade ise bunun kimseye zarar vermeyecek şekilde düzenlenmesi gerektiğini düşünüyorum.

Bu noktaya geldiğimde kendi kendime sanki olumsuz yazdığımı hissederek ve bir teknoloji meraklısı da olduğumdan bir güzellikle bitireyim; Smartthings’in GE ve Philips gibi dünya devleriyle geliştirdiği Smart Home projelerine bakmanızı öneririm.

 

Murat Çolakoğlu

PwC Türkiye Şirket Ortağı Eğlence ve Medya Sektör Lideri

Twitter: @mcolak001

 

Bu yazı Campaign Türkiye’nin Ağustos 2014 sayısında yayınlanmıştır.