artwork

Sosyal ve F-Ticaret bir balon mu?

12 yıl önce

2

All Facebook’ta yayınlanan “GAP, Nordstrom, J.C Penny, Gamestop Close Facebook storefronts” başlıklı yazıda Jackie Cohen diyor ki, “4 büyük markanın hayranları alışveriş gerçekleştirmek yerine beğendiklerini paylaşarak, ürünler hakkında tartışma gerçekleştirdiler. Facebook şirketler için sadece itibar ve müşteri ilişkileri yönetimi konusunda daha başarılı.”

Bugünlerde en çok duyduğunuz haber değil mi? Konuyu daha iyi analiz edebilmek için teknolojinin başladığı, tetiklendiği zamana geri dönelim ve şu anki noktamıza geri gelelim.

İlk kez 1-800 Flowers, fiziksel ürün satışını müşterilerinin Facebook’tan çıkmadan (In-Store) satın almasını sağladı.

1-800 Flowers’ın satış odaklı projesinden sonra Warner Bros “The Dark Knight”ı F-Ticaret platformu Milyoni ile Facebook’ta yayınladı. WarnerBros, Netflix’in komisyon oranının fazlalığı, iTunes’un Apple kullanıcılarıyla sınırlı kalması nedeniyle filmini Facebook’tan yayınlama kararı aldı. Bu proje ile 48 saat kadar kısa bir sürede 4 milyon kullanıcı 3 dolar ödeyerek filmin yayınlanmasını sağladı. Bu başarının ardından “Güle güle Netflix, Hoşgeldin Faceflix” cümlesi önem kazanmaya başladı.

Bu iki başarılı örnekten sonra P&G gibi Fortune 100 markalarının Facebook platormunu satış amaçlı kullanmak istemesi, 2015 yılı için F-Ticaret’in 5 milyar, sosyal ticaretin 30 milyar dolar ciroya ulaşacağının öngörülmesi, Mark Zuckerberg’in bir sonraki adımı Sosyal Ticaret olarak göstermesi, Sneekpeeq.com gibi sosyal ticaret sitelerinin almış olduğu yatırımlar silikon vadisini ve tüm dijital ekonomi takipçilerini heyecanlandırdı.

Kapanan Facebook Mağazaları

Bu tür haberler büyük bir fırsatı gösterirken bir yandan da yazıyı yazma arzumu tetikleyen “Kapanan Facebook mağazaları hayal kırıklığına sebebiyet verdi” gibi haberler sosyal ağları ticaret amaçlı kullanmayı düşünenler için soru işareti oluşturdu. Şu an konu silikon vadisinin gündeminde.

Fakat Sosyal Ticaret ve F-Ticaret’in yaşadığı süreci daha önce fırsatların doğuşunu, büyümesini ve gelişimini yakından takip eden kişilerin hatırlayacağını düşünüyorum. Buna “Reconsidering Gartner’s Cycle of Hype” diyoruz.

Bir teknoloji ivmelenir ve görünmeye başladığı zaman beklentilerle şişirilmiş konuşmalar tepe noktasına ulaşır, sonrasında hayal kırıklığı yaşanmaya başlandığı zaman aydınlanma eğimi ile birlikte zaman içerisinde verimlilik platosuna ulaşır. Sosyal Ticaret’in de yaşamış olduğu süreç tamamen bu diyebiliriz. Sosyal Ticaret dünyayı değiştirecek, ekonomiye yeni bir bakış açısı getirecek gibi haberler durumu biraz abartarak beklentileri doruğa çıkardı.

Sosyal ağlardaki veri zenginliğini, kişilerin bir araya gelerek bir şeyleri başarabilme duygusunu, insanların satın alma kararlarında arkadaşlarının önerilerinin ne kadar önemli olduğunu düşündüğümüzde bu konudaki fırsatı gösteriyor.

Ürünleri sosyalleştirebilme yeteneği ve vizyonu olan, sosyal dataları doğru bir şekilde kullanabilen, sosyal teknolojilerle insanlarda satın alma kararları oluşturabilen kurgular yaratabilen girişimlerin başarısız olmadığını görüyoruz.

Fab.com, Spotify ve Ticket Master ve örneklerini çoğaltabileceğim girişimler yukarıdaki maddeleri çok iyi şekilde uygulamış başarılı girişimlerdir.

Başarılı girişimler

Bir de tezimizi kuvvetlendirmek için önemli miktarda yatırım alan Sosyal Ticaret odaklı girişimleri inceleyelim;

Buddy Media; Buddy Media sosyal ağları etkin kullanmak isteyen markalar için platformlar üreten bir şirket. Yaklaşık 3 senedir sıkı bir şekilde takip ediyorum. Sosyal Ticaret platformlarıyla birlikte yatırımcıların dikkatlerini daha da çok çektiler ve Ağustos 2011’de 4 yatırım şirketinden 54 milyon dolar yatırım aldılar.

Fab.com; Dünyanın en hızlı büyüyen e-ticaret sitelerinden bir tanesi. Büyümelerindeki ana başarı sosyallik. Şu an 4.5 milyon üyeleri var ve 5 ay önce 40 milyon dolar yatırım aldılar.

The Fancy; Kullanıcıların bir çok kategoride yeni ürün keşfedebilmesini sağlayan sosyal ağ. Kendilerini Amazon.com’un evrimleşmiş hali olarak görüyorlar. Şu ana kadar 150 marka Fancy üzerinden konumlanarak kadar satış gerçekleştirdi. Fancy, 18 milyon dolar yatırım aldı.

Beachmint; Mücevher, ayakkabı ve aksesuar üzerine kadınlara özel e-ticaret sitesi. Accel Partners, Goldman Sachs, New Wolrd Ventures gibi yatırımcılardan 70 milyon dolar yatırım aldı. Kendilerini geleceğin sosyal ticaret örneği olarak konumlandırıyorlar.

Yukarıdaki gibi örnekleri inceleyerek her yıl açılan ve kapanan yüzlerce e-ticaret ve ticaret şirketlerini anımsayarak F-Ticaret veya Sosyal Ticaret’i düşünelim ve soruyu kendimize soralım;

“Balon kelimesini kullanmak için biraz erken değil mi?”

İsmail Dağlı
Sosyal Teknolojiler Danışmanı

——————————————————————————————-

İsmail Dağlı kimdir?

Anadolu Üniversitesi İşletme bölümünden mezun oldu. Mezuniyetin ardından sosyal medya ve dijital iletişim ajansı Promoqube’de  2.5 sene sosyal medya danışmanlığı ve Ürün Geliştirme ve Yeni Teknolojiler Direktörü görevlerini yürüttü. 2012 Şubat ayından itibaren  Türkiye’de “positive marketing for positive brand” mottosu ile hizmet veren iş geliştirme ajansı Useful’da İş Geliştirme Direktörü olarak çalışıyor ve kendi kurmuş olduğu danışmanlık firmasında çeşitli kurumlara danışmanlık hizmeti veriyor.

—————————————————————————————

 

[arrowlist]

  • Bu yazı Campaign Türkiye’nin Mayıs sayısında yayınlanmıştır.

[/arrowlist]