TNS ve TİAK’tan reyting açıklaması

Dün Radikal gazetesinde İsmail Sarıoğlu imzasıyla yayınlanan haberde, yeni reyting sistemi için oluşturulan denek havuzunda sağlıksız yöntemler uygulandığı, hanelerin masa başından seçildiği, listelerin gizlenmediği gibi iddialar yer almıştı. Habere göre, reyting havuzuna girecek isimlerin sağlıklı belirlenmesi için denetçi olarak görevlendirilen Marmara Üniversitesi’nin hazırladığı raporda, “Seçilen kişilerin süreçle ilgili bilgilendirilmedikleri görülmüştür. Kendilerine nüfuz edilmesi veya erişilmesi girişimlerine karşı önlem alınmadığı anlaşıldı. Telefon kontrolleri sırasında panelistlerin kendilerini arayanlara kod, kimlik vb. bilgi sormaması da önemli bir sorun” denildi.

Haberin geniş yankı bulmasından sonra Televizyon İzleme Araştırma Komitesi (TİAK) TNS Piyasa Araştırma ve Danışmanlık Ticaret tarafından yazılı açıklama geldi.

Açıklamalar şöyle:

Türkiye’de televizyon izlenme ölçümlemesinin oluşturulması amacıyla, yine Türkiye’deki televizyonların, reklamverenlerin ve reklam ajanslarının ortaklığı ile kurulmuş, bağımsız, tarafsız ve kurumsal bir organizasyon olan TİAK A.Ş., tarafından oluşturulan sistem, evrensel normlarda ve sağlıklı şekilde ölçümlenmenin sağlanması amacı ile dünya çapında yeterliliği ispatlanmış olan TNS A.Ş./Kantarmedya  ile anlaşma yapmış durumdadır

Sektörün yeni ölçüm raporlamasına bir an evvel ulabilmesi amacıyla TNS/Kantarmedya ile birlikte çok yoğun bir çalışma yapılmaktadır. Yapılan bu çalışmaların üzerinde durulan en önemli konu “gizlilik ve denetim”dir. Bu çalışmaların doğal bir gerekliliği de tüm sürecin çeşitli denetimler ile kontrol edilmesidir.

TİAK A.Ş. izleyici ölçüm raporlamasının tüm aşamaları içerisinde, kesintisiz olarak sağlam ve detaylı bir denetim yapılabilmesi için Marmara Üniversitesi  ile anlaşmıştır. Bir takım basın kuruluşlarında yer almış olan haberlerde ifade edilen denetim, “organizasyon yapısının “ kendi oluşturduğu sürecin denetimi için görevlendirilmiş bağımsız bir Üniversite’nin denetimidir.

TİAK olarak denetim sürecinin bağımsız bir organizasyon tarafından yapılıyor olması, gerek kurulacak olan sistemin sağlıklılığını oluşturmak ve gerek ise ilgili yönetmeliğin bir gereğidir.

Bu denetim sürecinde, Teknik Denetim Komitesi’nin tesbitlerinin TİAK ile paylaşılarak, ilgili ölçümleme şirketine geri dönüş sağlanması dünya uygulamalarında olduğu gibi son derece rutin ve normal bir olgudur.

Bu bağlamda, henüz denekler ile ilgili panel oluşturulurken görev üstlenmiş olan denetim organizasyonunun tesbitlerinin , oluşturulan sistemin sağlıksızlığını ifade eden şekilde basında yer almış olması anlamsızdır ve yanlış yönlendirmelere sebebiyet verici niteliktedir.

TİAK, Marmara Üniversitesinin eksikliğini işaret ettiği konular ile birlikte olumlu tesbitleri de dikkat ile değerlendirmeye almış ve Ölçümleme şirketi ile paylaşmıştır. Yaşanılan olgular oluşturulan sistemin sağlıklı olması için doğal bir sürecin parçasıdır.

Sektörümüz açısından son derece önemli olan TV İzlenme Ölçümlenmesi bu yıl oluşturulan birden çok denetleme mekanizmaları ile aynı zamanda Radyo Televizyon Üst Kurulu’nun da denetim ve gözetimine alınmış durumdadır.

Bu nedenle kamuoyunun TV izleme ölçümlemelerinin sağlık ve düzeninin aynı zamanda bir idari sorumluluk tanımına girdiğini ve denetimlerin eskisinden çok daha sıklıkla yaptırılacağını ve oluşturulacak olan sistemin sadece iç denetimlerimizce değil bir Kamu Kurumu olan RTÜK tarafından da denetletileceğini bu vesile ile belirtmek isteriz.

Dr. Hidayet Karaca, Yönetim Kurulu Başkanı

TNS Açıklaması:

TELEVİZYON İZLEME ARAŞTIRMALARI A.Ş.’ye
Konu: Basın yayın organlarında şirketimiz tarafından yürütülen reyting ölçüm sistemiyle ilgili çıkan haberler hakkında

Bugüne kadar muhtelif tarihlerde ve en son bugün çeşitli basın yayın organlarında şirketimiz tarafından yürütülecek reyting ölçüm sistemiyle ilgili çıkan haberler nedeniyle işbu açıklamanın yapılması zorunlu olmuştur.

Bildiğiniz üzere bugüne kadar yapılan ve özellikle bugün tarihli basın yayın organlarındaki haberde; denek listelerinin yapımcı şirketlerin eline geçmesi nedeniyle oluşturulmaya başlanan yeni denek havuzunda da sağlıksız yöntemler uygulandığı, hanelerin masa başından seçildiği, listelerin gizlenmediği, bazı denek adaylarının ‘tüketici eğilimi’ anketine katıldıkları, işten ayrılırken gizli denek listesini yanında götüren anket görevlisinin bir miktar para karşılığında anketleri iade ettiğine yönelik iddialar yer almıştır.

Söz konusu haberler olayları yanlış, eksik ve yanlı aktarmaktadır. Bu sözde haberlerde yer alan iddiaların hiçbirisi doğru değildir. Şöyle ki;

a) Şirketimizce yapılan veri tabanı araştırması kapsamında anket yapılacak deneklerin belirlenmesinde kullanılan metotlar daha önce TIAK ile aramızda mutabık kalınan şekilde ve usulde gerçekleştirilmektedir.

b) Haberde belirtildiğinin aksine hanelerin masa başında seçilmesi veya listelerin gizlenmemiş olması gibi bir durum da söz konusu değildir. TUİK’den temin edilen datalarda yer alan haneler arasından tesadüfen seçilme yöntemine göre belirlenen adreslerde anketler yapılmıştır. Bu anketlerin yapılması sürecinde anketler tamamlandıkça ve teslim alındıkça, yeni adresler teslim edilmek suretiyle ilerlenmiş, böylelikle tüm adreslerin görülmesinin önüne geçilmiştir.

c) Bazı denek adaylarının tüketici eğilimi anketine katıldıklarını zannettiklerine yönelik açıklamanın ise hiçbir dayanağı yoktur. Zira TİAK projesinde yer alan anketörlerin hangi konuda, nerede ve kimle anket yaptıkları hakkında anketörler gerekli ve yeterli şekilde bilgilendirilirler. Anketörler görevlendirildikleri alanda ve konuda çalışırlar, izahtan dahi vareste olan bu konuda daha fazla açıklama yapmanın gerekli olmadığını düşünüyoruz.

d) Söz konusu haberde yer alan “İşten ayrılırken gizli denek listesini de yanında götüren bir anket görevlisi ise karakolda biten kavgadan sonra listeyi 20 bin lira karşılığında geri vermiş olduğu” şeklindeki iddia da eksik ve yanlıştır.

Söz konusu haberde eksik ve yanlış olarak aksettirilen olay şirketimizin taşeron firması Sava firması ve eski çalışanları Mine Sarıkaya ve Tolga Yüksel arasında meydana gelmiştir.

Ancak daha önce tarafınıza 2012 yılı Şubat ayında şifahen belirtildiği, bunun üzerine şirketinizin 20.02.2012 tarihli TİAK toplantı notlarında belirtildiği ve yine 13.03.2012 ve 05.04.2012 tarihli yazımızla da açıklandığı üzere:

i. Sava isimli şirket, şirketimizin saha çalışmalarında kullandığı bir taşeron firmadır. Bu şirkette çalışmış olan Tolga Yüksel ve Mine Sarıkaya isimli şahısların iş sözleşmelerinin Sava tarafından 31.01.2012 tarihinde feshedildiği ve bu şahıslar ile Sava arasında iş hukukundan kaynaklanan alacak meselesi nedeniyle çeşitli sorunlar yaşandığı aynı dönemde tarafımıza bildirilmiştir.

ii. Söz konusu kişiler Sava tarafından iş akitlerine son verilmesi üzerine TİAK projesinde kullanılan bir kısım anket ve denek listelerini ellerinde bulunduklarını Sava’ya ve tarafımıza bildirmişler, Sava’dan alacaklarını tahsil edebilmek amacıyla 2012 yılı Şubat ayı başında Sava ve şirketimizle irtibat kurmaya başlamışlardır.

iii. Bu olay ortaya çıkar çıkmaz şirketimizce Tolga Yüksel ve Mine Sarıkaya’nın elinde bulundurduğu iddia edilen anket ve denekler de dahil olmak üzere, Sava tarafından yapılan tüm anketler 15.02.2012 tarihinde iptal edilmiş, TIAK projesinden çıkarılmıştır. Yukarıda belirtildiği üzere TIAK, tarafımızca 20.02.2012 tarihli TIAK toplantısında bilgilendirilmiş ve bu durum toplantı kayıtlarına geçmiştir.

iv. Yukarıda açıklanan olaylar nedeniyle şirketimiz Sava ile arasındaki veri tabanı araştırmasına bu tarih itibariyle son vermiş ve Sava’ya bu proje kapsamında başka herhangi bir iş vermemiştir. Şirketimiz iptal edilen anketlerin yenilemesini proje kapsamındaki diğer bir taşeron firma ile yapmaya başlamıştır.

v. Buna rağmen bu olayın projeye zarar vermemesi amacıyla süreç şirketimiz ve Sava tarafından yönetilmeye devam edilmiştir.

vi. Bu süreç yönetimi çerçevesinde sadece haberde adı geçen kişilere değil, Sava şirketinin, şirketimiz projelerinde çalışmış tüm çalışanlarına özlük haklarından kaynaklanan alacaklarının Sava tarafından ödenmesi sağlanmış, Sava’nın çalışanlarına bu kapsamda ödeme yapmasına şirketimiz nezaret etmiştir.

e) Bu tür münferit olayların saha araştırmasına konu projelerde rastlanması bilindiği üzere muhtemeldir. Ancak yukarıda da detaylı bir şekilde açıklandığı üzere şirketimiz, karşısına çıkan riskleri zamanında elimine etmiş, denek ve anket havuzunun herhangi bir şekilde bozulmamasını sağlamıştır.

f) Bu nedenle iş bu yazı konusu gazetelerde çıkan haberlerin asılsız, yanıltıcı ve yanlı olduğu aşikardır. Şirketimizin çalışmakta olduğu denek ve anket havuzu herhangi bir dış etkiye maruz kalmamış ve tamamen bilimsel yöntemlerle oluşturulmuştur.

Saygılarımızla,
Gülen Atakbek Guigaz