Reimagining commerce

4 yıl önce

Geometry Istanbul COO’su Şebnem Çamaş, pandemiyle beraber değişen ticaret ve alışveriş alışkanlıklarıyla ilgili öngörülerini anlatıyor.

Geometry Global yeni konumlandırmasının lansmanı öyle bir zamana denk geldi ki, planlasak bu kadar doğru bir zamanlama olamazdı. Düzenlerin baştan kurulduğu bir ortamda, alışverişçilerin davranış biçimlerini de dahil her şey baştan şekillenirken, biz de “Reimagining Commerce” mottosuyla WPP grubunun ilk ve tek Creative Commerce Agency’si olarak sektöre relansmanımızı yaptık. Ticaretin yeniden şekilleneceği bu dönemde bizde markalarımız için onlarla birlikte onları yeniden planlayacağız. #reimagining commerce

Eminim hepinize bir dolu danışmanlık şirketlerinden, ajanslarınızdan, networklerinizden bir dolu araştırma, dosya, durum analizi raporları geliyor. Artık neye bakacağımızı, neyi okuyacağımızı bilemez hale geldik. Uzaktan çalışma sisteminde ofiste çalışılandan daha fazla çalışıldığı da bir gerçek. Bütün bu bilgi yağmuru ve bilinmezlikler içinde devam etmeye çalışan markalar için okuduklarımdan, öngördüklerimden kısa bir yazı toparlamak istedim.

Markaların içi rahat olsun, kimse ne olacağını öngöremiyor
Bugün henüz hiçbir marka net bir planla ortaya çıkamıyor. Bugüne kadar bu kısa dönemde 700’ü aşkın farkı senaryo üretilmiş vaziyette. Ne bugün için, ne de COVID sonrası için tam bir iş planı yapılamamakta. Markalardan en çok bugün ne yapmalıyım, hangi mecraları kullanmalıyım, online da neler yapmalıyım, ya da COVID sonrası için sahalarda nasıl olmalıyım, nasıl kampanyalar tasarlamalıyım diye sonsuz soru alıyoruz. Sadece Türkiye’de değil, networkteki yöneticilerimizden de aynı geribildirimi alıyoruz. Virüsün ne zaman ortadan pandemik bir tehdit olarak kalkacağını, ne zaman tam olarak yeni normale geçeceğimizi bilmediğimiz bir dönemde her türlü senaryonun sonunu kimse öngöremiyor, ona göre adım atılamıyor. Ama tabi bir yandna da hayat devam ediyor. Ekonominin çarkları dönmeli ki, sonrasının darbesi daha da ağır olmasın. COVID-19 sonrası için planlama senaryoları hazırlanırken diğer taraftan bu süreci değerlendirmeye çalışıyoruz. Marketler, vitaminciler, dezenfekte ürünleri, kuryeler gibi bu sürecin kazananları varken, diğer taraftan ciddi zarar gören çok ciddi de büyük bir kesim var. Zararı minimuma indirmeye çalışmak için çalışan ve sürece uyum sağlayan inovatif ürün geliştirenler, hızlı hareket edebilenler kazanıyor. Maalesef iş dünyasında özellikle küçük ve orta ölçekliler ciddi sıkıntılar yaşarken diğer tarafta onlar için de doğabilecek yeni fırsatlara açık olmalılar. Bugün işinde sıkıntı yaşayanlar belki başka alana, sektöre yönelerek bu krizden çıkacaklar. Bir dolu yeni iş fırsatları da ortaya çıkıyor. Mesela sizin adınıza gidip alışveriş yapanlar gib; Shipt, Instacart applerini kullanarak istediğiniz marketten sizin için özel alışverişinizi yapıp eve teslim ediyorlar. Getir’in bu kadar iş yaptığı ülkemizde bu hizmette sevilecektir. ABD ve UK’de başlamış bu hizmetin yakında ülkemizde de göreceğimizden eminim.

Perakende de hijyenin önemi
Bundan sonra artık hiçbir şeyin eskisi gibi olmayacağı dünyamızda HİJYEN konusu başı çekecek. Alışverişciler alışverişe gidecekleri marketlerde, AVM’lerde hijyen standartlarını bilmek isteyecekler. Bugünden tüm bu yapıların COVID-19 sonrası ziyaretçilerine nasıl bir market, AVM ortamı sağlayacaklarının hazırlıkları içinde olduklarını düşünüyorum. Sadece ürünler değil, çalışanlarında virüsü bulaştırmıyor olmalarından emin olmak isteyecek alışverişçi. Keza çalışanlarda müşterilerden tedirgin olacaklar.

Sadece mağazalarda değil, yeni paketleme çeşitleri, eve teslim çeşitleri ve standartları, daha az nakit taşıma, daha fazla temassız ödeme…. Elimizi süreceğimiz her şey için hijyen hep önceliğimiz olacak.

Geometry olarak patenti Dubai ofisimizde olan ve 2015 yılında da yılın inovatif ürünü olarak ödüllendirilen “Hygiene on handle” ürünümüzü Türk pazarına sunacağız. Olacağı noktalarda tüketicilerin hijyen beklentisini çözen bir ürün olacak.

B2B, B2C’den sonra yükselen yıldız D2C
Markalar artık aradaki aracıları çıkartarak direk tüketicisine ulaşmak isteyecekler. Üyelik sistemleri çoğalacak. Daha büyük paketler göreceğiz. Lojistik sektörü buna göre şekillenecek. Çok yaratıcı örnekler göreceğiz bu dünyada. Hatta çok yakın zamanda dünyaca ünlü bir içecek markasının 200 milyonluk nüfusu ile Afrika’nın en büyük ülkesi Nijerya’da köylere ürün ulaştırmaktaki problemine Geometry Londra ofisimiz Uber ile ortak proje üretip, projeye özel Uber’e araç kullandırarak lojistik anlamda inovasyon yapmışlardır.

Online platformlarda CatScan ile doğru analiz…
Online alışverişin tavan yaptığı bu dönem ve sonrasında bu platformları daha doğru kullanmak gerekecek. Ürünlerimi doğru kanallarda mı satıyorum, rekabete karşı fiyatlandırmam, reklamım, görsellerim nasıl, doğru kampanyaları uyguluyor muyum…

Bunlar artık kendi içinizde çok daha ciddi sorgulamanız gereken sorular. Yenilenen yapımızda Living Commerce çatısı altındaki bir ok yeni araçlarımızdan biri olan CatScan ile kendi ürün kategorinizin 5 farklı marka ile karşılaştırmalı analizini çok daha doğru yapabilecek ve analiz sonrasında size vereceğimiz danışmanlıkla da stratejinizi belirleyeceksiniz. Nasıl sizler yeni kanallar, ürünler peşindeyseniz, Geometry’de yeni ürünleri ve araçları ile markalarına yeni çözümler üretmeye çalışmakta.

Yeni kanallar ortaya çıkacak…
Tüm markaların ürünlerini satma çabasında varolan mecralara alternatif mecralar arayışına geçecek gibi. D2C demiştim az evvel. Bugün bir virüse istinaden ortaya çıkmamış olsa da Brezilya’da Brahma Beer’in Pay Per Beer örneği, yeni bir satış platformunun ortaya çıkışına güzel bir örnek. Online sitelere gerek kalmadan sadece uzaktan kumandanızı kullanarak akıllı televizyonunuzdan bira alabileceğinizi bilmek. Brezilya’da Pay Per View yayın yapan PREMIERE üzerinden izleyeceğiniz maçı satın alırken aynı anda takımınızın logosu ile brand edilmiş biranızı da satın alabiliyorsunuz. Sadece yeni bir satış kanalı değil, aynı zamanda sponsorluk mecrası da.

Revenge shopping / İntikam alışverişi
Zenginin ölümlü dünya diyerek daha çok harcaması beklendiği dünyada bu kadar evde kalmanın intikamını kendini alışverişe vererek alacağı beklenmekte. Nitekim Çin’deki Hermes çılgınlığı herkes görmüştür. 1 günde 2.7 milyon dolarlık ciro yapan mağaza gibi diğer lüks mağazalarında da böyle cirolar oldu mu, bilinmiyor. Bu arada tabi intikam alışverişi Lüks markaların zararını ne kadar kapatır emin değilim. Lüks pzar için Asyalı alışverişçiler önemli bir hedef kitle iken, bu pandemik krizle Vogue Business bu sektörün 2020’de 10 milyar USD’e yakın zarar edeceğini öngörüyor.

Bir müddet memlekette gibiyiz

Daha az uçakla seyahat, daha fazla kendi ülkesinde tatil… Bu sene genel olarak böyle geçecek gibi gözüküyor. Seyahatlerin, tatillerin de yeni kuralları gelecek. Henüz bilmiyoruz. Herkes bir İsveçli gibi hemen bir chip’i eline yerleştirmeyeceği için öncelikle bu süreci kurallar ve belgelerle geçireceğimizi öngörüyorum. Bu krizden en büyük darbeyi yiyen turizm sektörü için iç turizm de canlansa bir harekettir.

Toplu taşımacılığa da çok yanaşmayı tercih etmeyecek kişiler için belki geçici süre araba kiralama da bir opsiyon olabilir. Araba kiralama şirketleri ellerinde kalan arabalar için farklı paketler oluşturarak araç parklarını hafifletebilirler.

e-festivallerle eğlenecek öğreneceğiz
Bu sürete digital platformlardan sonsuz tiyatro, opera seyrettik, konserlere katıldık. Sosyalleşmenin yeni kanalı HouseParty, zomlara girmeyeceğim. Ama Instagram’dan canlı DJ performansları iyi olmadı değil. Ama tabi festival başka bir dünya. Orada olmak, sadece müzik dinlemek değil, bir ortamın parçası olmak. Hollanda bu yaz gerçekleşecek tüm festivalleri iptal etmiş. Senede 400 festival düzenleniyormuş Hollanda’da. Küçücük bir ülke. Ekonomiye katkısını ve tabi iptaliyle de etkisini siz düşünün.

Şimdi tüm festivaller dijital platformlara taşınmaya başlandı. Yaratıcılık festivallerinden The Drum konuya hemen adapte olup, festivalini 16 Mart – 24 Nisan arasında online platformda gerçekleştirdi. Bunun farklı festivaller için de devamı geleceğine eminiz. Bizim gibi deneyim ajansları için de dijital ortamlarda deneyim yaşatıyor olmak da bizleri de heyecanlandırıyor.

Bu süreçte dünyada ve ülkemizde harika yaratıcı çalışmalar görüyoruz. Bütün bunlar her alanda yaratıcılığın öneminin bir daha altını çiziyor. Bugünü dünyasında Creative Commerce Agency olarak bu yaratıcı çözümleri üretenler arasında olmak da ayrı bir şans.

Şebnem Çamaş

Geometry Istanbul COO
Geometry EMEA Regional Marketing & Communications Director

Bu yazı ilk olarak Campaign Türkiye 98. sayısında yayımlanmıştır.