Ver bir film! Korsanı bol olsun…

Korsan içeriğe yaklaşımın incelendiği araştırmadaki kullanıcı yanıtları hem ilginç hem düşündürücü. Peki korsan içerik kullanımının önüne geçilebilir mi?

“… korsandı, mp3 indirmeydi filan, bunları herhalde müzik ve film şirketleri besledi ki bıdı bıdı ediyorlar yavaştan…”

“…arama sonuçlarına bu kadar müdahale pahalıya mal olur bence…”

“…sanki ona muhtacız!…”

“…çok da umursamadım! Her türlü warez bulurum…”

“…korsan olmazsa internet de olmaz!…”

Tüylerim diken diken oldu! Bunlar, geçen aylarda bir arama motorunun korsan içerik sağlayan web siteleri ile mücadeleye destek amacıyla, bunları arama sonuçlarında göstermeyi engelleyecek olduğunu açıklaması üzerine yapılmış yorumlardan bazıları.

Korsana olan ilgi hem dünyada hem de ülkemizde büyük. Sebebi basit: Bedava da ondan. Temel sebep bu olsa da yaptığı yanlışı haklı gören diğerleri, ya bazı yayınları “herkesten önce görme” gibi kendine göre masum bir amaçla ya da “herkes yapıyor abi zaten!” yanılgısı ile bu işe bulaşmış durumda.

Sadece beş yıl önce başlamış olan akıllı telefon dönemi ve 2010 senesinde kurdelesi kesilmiş tablet bilgisayar çağına girişimizle artık mobil hale gelen internet kullanımı korsan içerik sağlayıcılarının iştahlarını daha da artırdı. Elbette içerikleri bunlar üzerinden temin etme hayat felsefesindeki kişiler de bunu körükledi.

Psikolojik yaklaşımla “bireylerin davranış biçimleri içinde bulundukları toplumun davranışlarıyla şekillenir” ifadesi davranış bilimciler tarafından ‘sosyal norm’ olarak adlandırılır. Yani babanızdan mı gördünüz diyeceğim ama bu öylesine hızlı gelişti ki, önce fotokopi kitaplarla başladı sokak satıcılarının tezgahlarında ve hemen sonra bu bile dijitalleşti ve tüm alanlarda uygulaması geliştirildi. Yani kimse babalara laf atmasın. Ne yapıldıysa şimdi ve bu jenerasyonla oldu. Hatta öyle ki babaların davranışları bile bozuldu.

Bu çerçevede 18-59 yaş arasında 200’ün üzerinde korsan içerik kullandığını belirten katılımcıyla yapılan PwC’nin tüketici davranışlarıyla ilgili bir araştırmasında şaşırtıcı cevaplarla karşılaşılıyor.

Çekiniyorlar mı?

Evet, ama virüsten ve kötü kalitede içerikten. Bazıları da yaptıkları şeyin sonucunda hukuksal sorunlar yaşama endişesi yaşıyor. Ama bu onları durdurmuyor. Zira katılımcıların yüzde 81’i korsan içerik temin etmeye devam edebileceklerini belirtiyor.

Bedava sirke tatlı mı?

Tatlı. İçeriğe bu şekilde ulaşma sebepleri orijinaline ya da fiziki kopyasına sahip olma beklentilerinin olmamasından kaynaklanıyor. Ayrıca cevaplar arasında içeriğin esas sahiplerine karşı bir garezlerinin olmadığını da özellikle belirtmişler. Yani ne yapıyorlarsa özellikle zarar vermek amacıyla değil! Sevinelim mi bilemedim.

Sosyal norm

“Herkes yapıyor!” İşte bu cevap en iç acıtanı. Katılımcıların yarısından çoğu bedava içeriğe ulaşmanın ‘normal’ bir davranış şekli olduğunu düşünüyor. Bu kaynakların bilgisi de aile ve diğer yakın çevrelerindeki korsan içerik kullanıcılarından alınmış.

Ekonomik etkisi ne olur?

Katılımcıların sadece üçte biri yaptıklarının sonucunda içerik üreticilerinin maliyetlerinin daha da yükseleceği bilincine sahip. Demek ki içerik sahiplerinin korsana karşı hareketlerinde bu konuyu daha ön planda tutarak bilinci artırmaları gerek. Gerçi tüketicide kısa vadede kendi kesesine etkisi olmayacak “yapılmaması gereken” bir hareketin olumsuz etkilerini kavrama ve yapmamayı kabul etme niyeti olması lazım öncelikle. Bu da ancak içerik üreticilerinin ortak tavır ve yoğun önlem almasıyla mümkün olacaktır.

Sponsorlu web siteleri

Korsan içerik kullandığını söyleyen katılımcıların yüzde 70’i reklam sponsorlu web sitelerinden yasal olarak temini mümkün ücretsiz içeriği kullanıyor. Bu tarzdaki web sitelerinde ücretli ve ücretsiz içeriğin aynı ortamda sunumunun kullanıcılarda kafa karışıklığına yol açtığı belirtiliyor. Yani “pardon, yanlışlıkla bedava indirdim!” durumu var. İnanmış gibi görünmek bile o kadar zor ki!

İzleyeyim mi, indireyim mi?

İçeriğin hemen izlenmesi alternatifi (streaming – yüzde 80) indirmeye göre (downloading – yüzde 65) korsan kullanıcılarda virüs bulaşması açısından daha az endişe verici görünüyor. Hani virüs koruma programı almışlar mıdır diye düşündüm ama onun da korsanını indirmişlerse sorunları kalmaz.

İnternet kullanımı ve bilgiye ulaşma özgürlüğü ile korsan içerik kullanımını engelleme çabaları bazı noktalarda çatışabilir. İyi bir denge lazım. Yurt dışındaki uygulamalara baktığımızda; bu yılın Ocak ayında Amerika’da FBI, Megaupload isimli dosya paylaşımı/indirimi amaçlı bir internet sitesinin kapatılmasını temin edip sahibini de tutukladı. Yine Amerika’da Stop Online Piracy Act (SOPA) ve Protect IP Act (PIPA) düzenlemelerine aykırı hareket eden 7000 civarı internet sitesi kapatılma riskiyle karşı karşıya kaldılar.

En baştaki yorumlar için de bizim kanunlarımız vasıtasıyla bir “sopa” lazım! Ucundan kim tutar?

Murat Çolakoğlu

PwC Türkiye Şirket Ortağı

Eğlence ve Medya Sektör Lideri