Sosyal medyanın IQ ile imtihanı!

Eskiden büyüklerimizden sıkça duyardık “adab-ı muaşeret kuralları” diye isimlendirilen görgü kurallarını. İçinde bulunduğumuz vahşi ormanı daha da yaşanır bir hale getiren görgü kuralları, başarılı bir iletişimin de alt yapısını oluşturuyor.

Yasal olarak görgü kurallarına uyma zorunluluğu bulunmuyor. Herhangi bir görgü kuralını çiğneyen birisi suç işlemiş sayılmıyor. Buna rağmen insanlar sofrada, evde, sokakta, iş yerinde, başkalarıyla ilişkilerinde bu kurallara uymaya çalışıyor. Çünkü toplum, görgü kurallarına uymayanları terbiyesiz, cahil, bencil, kaba, saygısız gibi sıfatlarla tanımlıyor ve kınıyor.

Fiziksel olarak bulunduğumuz bir ortamda, davranışlarımıza ve sözlerimize dikkat ediyoruz. Ya sanal olarak bulunduğumuz bir ortamda; “sosyal medya” platformlarında nasıl davranıyoruz? Görgü kurallarına uyduğumuz söylenebilir mi?

Sosyal medya konusunda yayınlanan ipuçlarının çoğu takipçi ve beğeni sayısının nasıl artırılacağını anlatıyor. Bir başka deyişle; “nasıl yemek pişirilir” konusuna odaklanılırken, “yemeğin nasıl yeneceği” konusu gözden kaçıyor. Sosyal medya içeriklerinde kullanılan üslup, paylaşımı yapanın görgüsünü veya görgüsüzlüğünü de ortaya koyuyor. Dijital ayak izini oluşturuyor.

Sosyal medyada görgüsüzlük yapmadan kaliteli bir içerik oluşturmak için ne gerekiyor?

Herkes sahte mutluluklar satıyor selfie’lerinde. En güzel mekanlar, araçlar, yemekler, eğlenceler; herkes her yerde “çiiiiz” diyerek gülümsüyor. Herkes, her şeyi biliyor. Sosyal medya sayesinde herkes kanaat önderi. Ortam sanal ya; karşıdakinin gözünün içine bakmadığı için, herkes birbirine laf sokuyor. Devir, ucuz kahramanlıklar devri. Herkes bildiği, bilmediği her şeyi eleştiriyor, hüküm veriyor. Herkes avukat, savcı, hakim ve hatta cellat. Linç hiçbir zaman bu kadar kolay olmamıştı. Bir de mesajının sonuna cinsel birleşmeyi çağrıştıran “amk” veya “aq” harflerini ekledi mi, dünyanın en sempatik serserisi ve komik sosyal medya fenomeni oluveriyor herkes.

Oysa kaliteli içerik için; samimi, sempatik ve hatta komik olmak için “aq” değil, IQ gerekiyor.

Feray Alpay

İDA Üyesi 

Bu yazı ilk kez Campaign Türkiye’nin 113. sayısında yayımlanmıştır.