artwork

Şehir giriş çıkış tedbirleri ve yaş sınırlaması

4 yıl önce

1

COVID-19 adıyla bilinen Koronavirüs salgınının (“Koronavirüs”) önlenmesi amacıyla ülkemizde önlem ve tedbir alımlarına devam edilmekte olup, İçişleri Bakanlığı 03.04.2020 tarihli, 89780865-153 sayılı Genelge (“Genelge”) ile ülke geneli için bugüne kadar alınan tedbirlere ilave olarak birtakım yeni kararlar uygulamaya koymuştur. Dayanağını 5442 sayılı İl İdaresi Kanununun 11/C maddesi ile 1593 sayılı Umumi Hıfzıssıhha Kanununun 27. ve 72. Maddesinin oluşturduğu, valiler tarafından uygulanacak olan tedbirler aşağıdaki gibidir;

  1. BÜYÜKŞEHİR STATÜSÜNDEKİ 30 ŞEHİR İLE ZONGULDAK İLİ İÇİN ÖNGÖRÜLEN TEDBİRLER:

  1. Giriş- Çıkış Yasakları:

Genelge ile büyükşehir statüsündeki 30 şehir (Adana, Ankara, Antalya, Aydın, Balıkesir, Bursa, Denizli, Diyarbakır, Erzurum, Eskişehir, Gaziantep, Hatay, İstanbul, İzmir, Kahramanmaraş, Kayseri, Kocaeli, Konya, Malatya, Manisa, Mardin, Mersin, Muğla, Ordu, Sakarya, Samsun, Şanlıurfa, Tekirdağ, Trabzon, Van) ile akciğer hastalıklarının sık görüldüğü Zonguldak ili olmak üzere toplamda 31 şehre giriş- çıkışlar 03.04.2020 tarihi 24.00’den itibaren 15 gün süre ile geçici olarak durdurulmuştur. Bu şehirlerde bulunan vatandaşların 15 gün süreyle bulundukları şehirden ayrılmamaları gerekmektedir.

  1. Giriş- Çıkış Yasaklarının İstisnaları:

Genelge ve 04.04.2020 tarihli ek genelge (“Ek Genelge”) ile yasak kapsamında bulunan şehirlere giriş-çıkış yapılabilecek istisnai durumları da düzenlemiş olup bunlar;

  1. Temel ihtiyaç maddelerine ilişkin lojistik, üretim ve taşımacılık faaliyetleri:

Bahsedilen şehirlere giriş çıkış yasakları gelmiş olmakla birlikte, gıda ve temizlik gibi temel ihtiyaç malzemeleri ile ilaç ve tıbbi malzemeler başta olmak üzere tüm ticari faaliyetlerin sürekliliği için gerekli olan ürün ve/veya malzemelerin lojistiği, üretimi ve naklinde yurt içi ve dışı taşımacılık faaliyetleri bu yasaktan istisna edilmiştir. Ancak söz konusu şehirlere giriş- çıkış yapılabilmesi için bu faaliyetlerde görevli olanlar ve araçları; malın cinsi, teslimat yeri/alıcı adresi, teslimat tarihini gösteren taşıma irsaliyesi, teslimat makbuz veya fatura vb. belgelerinin hazır bulundurulması gerekmektedir.

İstisna kapsamında bulunan amaçlarla kısıtlanan illere giriş yapanlar, giriş amacını gösteren belgeler ile 72 saat sonrasına kadar teslim ilinden ayrılarak ilk çıkış iline dönebilecektir. Öte yandan, giriş-çıkışı sınırlandırılan illere giren ticari araç sürücülerinin seyahat sürelerince uyması gereken kurallar da genelge ile belirtilmiştir. Bu kapsamda ticari araç sürücüleri seyahatleri süresince, değişim sürelerine uyarak maske takmak, temas gerektirdiği durumlarda sosyal mesafeye uymak zorundadırlar.

  1. Yük ve izinli yolcu taşımacılığı faaliyetleri:

Yurt içinde ticari yük ve izinli yolcu taşımacılığı ile uluslararası yük taşımacılığı faaliyetlerini yürütenler kısıtlanan şehirlerden transit şekilde geçebileceklerdir. İstisna kapsamında faaliyetlerini yürüten ticari yük taşıyıcıları kısıtlanan illerde ancak zorunlu dinlenme molaları için duraklama ve konaklama yapabileceklerdir. Bu duraklama haricinde, taşıyıcıların belirtilen şehirlerde duraklaması mümkün gözükmemektedir. Öte yandan, zorunlu duraklama yapabilecekler arasında yalnızca ticari yük taşıyıcıları sayıldığı için ve istisnaların dar yorumlanması gerektiğinden, izinli yolcu taşımacılığı yapanlar transit geçitleri sırasında duraklama veya konaklama yapamayacaklardır.

  1. Enerji sektörüne ilişkin istisna:

Doğalgaz, elektrik, petrol gibi enerji kaynaklarının elde edilebilir, ulaşılabilir, üretilebilir ve sürdürülebilir olması için arz güvenliğinin ihtiyaç duyduğu malzemenin nakli ve üretiminin gerçekleşmesinde görevli olanlar ve araçları da istisna kapsamında tutulmuştur. Bu kapsamda, görevlilerin kısıtlı olan şehirlere giriş-çıkış yapabilmeleri için enerji sektöründe görevli olduklarına dair ilgili şirket tarafından düzenlenecek olan görev belgesi ve/veya sevk irsaliyesine sahip olmaları gerekmektedir.

  1. İkamet ve işyerleri farklı illerde olan çalışanlar:

Çalışma hayatı içerisinde yer alan, ikamet ve işyerleri farklı illerde bulunan yönetici, çalışan ya da işyeri sahiplerinin giriş-çıkışları da yasaklardan istisna tutulmuştur. Ancak, çalıştıkları yer ile ikamet illeri farklı olan bu kişiler kısıtlı şehirlere giriş-çıkış yaparken ikamet belgesi, SGK kayıt belgesi gibi bu durumu ispatlayan belgeleri ibraz etmeleri gerekmektedir.

  1. Kamu görevlilerine ilişkin istisna:

Başta sağlık ve güvenlik olmak üzere kamu görevi ve hizmetinin sürekliliğinin sağlanmasında görevli olanlar, kısıtlı şehirlere giriş çıkış yapabileceklerdir. Ancak bu kişilerin görevli olduklarına dair belge veya kimliği ibraz etmeleri gerekmektedir.

  1. İl Umumi Hıfzıssıhha Kurullarınca istisna kapsamına alınabilecek faaliyetler:

Bazı faaliyetler açık olarak istisna kapsamında sayılmamakla birlikte faaliyetleri özellik arz edenler, Valilik veya Kaymakamlıklardan “Seyahat İzin Belgesi” alınarak kısıtlı şehirlere giriş-çıkış yapılabilecektir. Hangi faaliyetlerin istisna kapsamına alınacağına Umumi Hıfzıssıhha Kanununun 23. maddesince kurulmuş olan İl Umumi Hıfzıssıhha Kurulu karar verecektir. İl Umumi Hıfzıssıhha Kurulu bu kararı verirken, valiler başkanlığında ilgili meslek kuruluşları (ticaret ve/veya sanayi, esnaf ve ziraat odaları vb.) temsilcilerinin de katılımıyla toplanan “İl Pandemi Kurulları’nın önerileri ve söz konusu şehrin kendi özel durumlarını göz önünde bulundurmak suretiyle karar verecektir.

  1. Seyahat İzin Belgesi Alabilecek Kişiler:

İçişleri Bakanlığı tarafından çıkarılan Ek Genelge’de Valilik/Kaymakamlıklar bünyesinde oluşturulan Seyahat İzin Kurullarınca seyahat izin belgesi alabilecek kişiler belirlenmiştir. Bu kapsamda;

  • Tedavi olduğu hastaneden taburcu olup asıl ikametine dönmek isteyen, doktor raporu ile sevk olan ve/veya daha önceden alınmış doktor randevusu/kontrolü olan,

  • Kendisi veya eşinin, vefat eden birinci derece yakınının ya da kardeşinin cenazesine katılmak için seyahat edecek olan,

  • Ölüm nedeni Koronavirüs olanlar hariç olmak üzere cenaze nakil işlemine refakat edecek olan en fazla 4 kişiye,

  • Bulunduğu şehre son 5 gün içerisinde gelmiş olmakla beraber kalacak yeri olmayıp ikamet ettikleri yerleşim yerlerine dönmek isteyen 5 gün içinde geldiğini yolculuk bileti, geldiği araç plakası, seyahatini gösteren başkaca belge, bilgi ile ibraz edenler,

  • Askerlik hizmetini tamamlayarak yerleşim yerlerine dönmek isteyen,

  • Özel veya kamudan günlü sözleşmeye davet yazısı olan,

  • Ceza infaz kurumlarından salıverilen,

  • Yurtdışından geldikten sonra yerleştirildikleri Kredi ve Yurtlar Kurumuna ait yurtlarda 14 günlük karantina ve gözetim süresi dolan,

kişiler, Seyahat İzin Belgesi alabileceklerdir. Ek Genelge ile ayrıca seyahat izin belgesinin başvuru ve şekil koşulları da düzenlenmiş olup, bunlardan bazıları aşağıdaki gibidir;

  • Seyahat İzin Belgesi talepleri İçişleri Bakanlığı’na ait ALO 199 hattı, İçişleri Bakanlığı’na ait E- Başvuru sistemi ile valilik ve kaymakamlıklardaki seyahat izin kurullarına doğrudan başvuru şeklinde gerçekleştirilebilecektir.

  • Seyahat izin belgeleri çıkış illerinden tek gidiş veya gidiş/geliş şeklinde düzenlenecek olup, tek gidiş için düzenlenecek ise 36 saate kadar, gidiş geliş amacıyla düzenlenecek ise 72 saate kadar geçerli olacaktır.

  • Seyahat izin belgeleri, özel araçlar için yolcu taşıma kapasitesi ile sınırlı, D2 yolcu taşıma belgesine sahip maksimum 20 yolcu kapasiteli ticari araçlar için ise yolcu sayısı kapasitesinin yarısını geçmemek şartı ile kullanılabilecektir.

  • Genelge ile giriş çıkışı kısıtlanan illere 5 gün önce gelmiş olmakla beraber kalacak yeri olmayıp kendi ikametlerine dönmek isteyen kişiler seyahat izin belgesi taleplerini 05.04.2020 Pazar sabah 08.00’den 09.04.2020 Perşembe sabah 08;00’e kadar yapılabilecektir.

  • 22.03.2020 tarih ve 5762 sayılı Genelge kapsamında evden çıkmaları sınırlandırılan 65 yaş ve üzeri ile kronik rahatsızlığı bulunan vatandaşların seyahat edebilmeleri için düzenlenen seyahat izin belgeleri; kısıtlı şehirlerden giriş/çıkışları içinde geçerli olacaktır.

  1. ÜLKE GENELİNDE UYGULANACAK TEDBİRLER:

Genelge ile tüm ülkede uygulanmak üzere yeni bir takım tedbirler alınmıştır. Bunlar;

  1. 20 yaşından küçüklere ilişkin sokağa çıkma yasağı:

Tüm il ve ilçelerimizde 01.01.2000 tarihinden sonra doğmuş olanların sokağa çıkmaları 03.04.2020 tarihi saat 24:00’den itibaren geçici olarak yasaklanmıştır. İçişleri Bakanlığı tarafından 05.04.2020 tarihinde sokağa çıkma yasağı kapsamında bulunan 18- 20 yaş arasındaki gençlerle ilgili uygulama birliğinin sağlanması amacıyla istisnaları içeren 05.04.2020 tarihli ek bir genelge çıkarılmıştır. Buna göre doğum tarihi 01.01.2000-01.01.2002 tarihleri arasında (18-20 yaş aralığında) olmakla beraber;

  • Kamu kurum ve kuruluşlarında memur, sözleşmeli personel veya işçi statüsünde görevli olanlar,

  • Özel sektörde düzenli bir işe sahip olan ve sosyal güvenlik kayıt belgesi ile bu durumu belgeleyenler,

  • Tarımsal üretimin sürekliliği açısından önemli bir fonksiyona sahip olan ve iller arasındaki planlama, seyahat ve konaklama koşulları 03.04.2020 tarih ve 6202 sayılı Genelge ile düzenlenen mevsimlik tarım işçileri, 

03.04.2020 tarih ve 6235 sayılı sayılı Bakanlık Genelgesi ile getirilen sokağa çıkış yasağından muaf tutulacaktır. Söz konusu istisnalar, 01.01.2002 tarihinden sonra doğanlara (18 yaşından küçüklere) uygulanmayacaktır.

Sokağa çıkma yasağından muaf tutulanlar istisna kapsamında olduklarını kanıtlayacak belgeleri yanlarında bulundurmak ve denetimler sırasında bu belgeleri göstermek zorundadırlar.

  1. İl/İlçe Hıfzıssıhha Kurullarının ilave tedbir alma yetkisi:

Tüm illerde 03 Nisan 2020 Cuma günü saat 24.00’den itibaren şehir içi hareketliliğinin en aza indirilmesi için alınması gereken ilave tedbirlerin, İl Pandemi Kurulunda görüşülmesi, İl Pandemi Kurulunca tavsiye edilen hususların İl/İlçe Umumi Hıfzıssıhha Kurullarında karara bağlanarak uygulanmaya derhal başlaması sağlanacaktır.

  1. Maske takma zorunluluğu ve sosyal mesafe:

Vatandaşların, il ve ilçelerde pazar yeri, market ve toplu olarak çalışılan işyerlerine, maske ile girmesi zorunluluğu getirilmiştir. Maske takma zorunluluğu pazarlarda satıcı konumunda yer alan kişiler için de geçerlidir. Öte yandan il ve ilçe meydanlarında, sokak ve caddelerde, kişilerin sosyal mesafe gözetilmeden toplu olarak yürümeleri veya bulunmaları yasaklanmıştır. Bu noktada yan yana yürüyen kişilerin sosyal mesafeyi gözetmeleri gerekmektedir.

  1. TEDBİRLERE UYULMAMASI HALİNDE YAPTIRIM:

Genelge kapsamındaki tedbirlere ilişkin kararlar, valiler/kaymakamlar tarafından ivedilikle alınacaktır. Bu kararlara uymayan ve kurullar tarafından alınan kuralları ihlal eden kişiler, aykırılık teşkil eden fiile göre idari para cezası ya da hapis cezası ile cezalandırılacaktır. Buna göre tedbirlere uymayan vatandaşlara Umumi Hıfzıssıhha Kanununun 282. Maddesi uyarınca idari para cezası verilmesi başta olmak üzere, kanunun ilgili maddeleri uyarınca işlem yapılması ve Türk Ceza Kanunu’nun 195.maddesi kapsamında gerekli adli işlemlerin başlatılması söz konusu olabilecektir.

Hazırlayanlar:
Aslı Kınsız, Avukat
Yelda Yalçın, Stajyer Avukat