Şebnem Çamaş: “Yeniyi takip edin, öncü olun…”

Perakende dünyası da yaşam şekillerinin değişmesiyle farklı çözümler üreterek kendine iş alanları yaratmaya devam ediyor.

Değişen yaşam biçimleri, dünyada yaşanan siyasi, ekonomik krizler, teknolojinin ve sosyal medyanın yaşama biçimimize olan etkileri, tüketim alışkanlıklarındaki değişimler… Yeni kitleler, yeni davranış biçimleri… Birçok etken perakende dünyasının düzenli olarak kendini yenilemesine sebep oluyor. Perakende dünyasının gündemindeki en önemli konu başlıklarına dikkat çekerek, ülkemizde henüz harekete geçilmemiş olan bazı konulara dikkat çekmek istiyorum. Belki bu vesileyle yeni girişimlere sebep olurum. 

Subscription Marketing (Abonelik sistemi)

2017 ile birlikte ülkemizde de hayatımıza giren abonelik sisteminde hala gidilecek çok fazla yol var. Abonelik sistemi ile firmalar yıllık bütçe planlarını daha rahat yaparken, aboneler de daha uygun fiyata, sürekli kullandıkları ihtiyaçlarının alımını bir düzene sokabiliyorlar. Gazete, dergi aboneliği bunun en basit örneği iken, Birleşik Krallık pazarında abonelik sistemi ile evlerde giderlerin %12’sinin aboneliklere gittiği belirtiliyor. En sık rastlanan örnekler çiçek aboneliği (Freddie’s Flower, Bloomon vb.) – her hafta alıcıya da sürpriz olan bir buket geliyor olması. Birchbox.com, FabfitFun.com gibi aboneliklerle her ay eve gelen kutu içinden 5 ile 20 arası farklı güzellik ürünlerinden örnekler çıkıyor. Hediye almış gibi olurken, hem de yeni bir dolu ürünü deneme şansı yakalanmış oluyor. Harry’s tıraş bıçağını aldığınızda aynı zamanda size belli aralıklarla yeni bıçak ve tıraş köpüğü yolluyor. Aynı şekilde haftalık sebze kutuları için abone oluyorsunuz, HelloFresh, Abel&Cole gibi şirketler her hafta aynı gün size bir koli sebze meyvenizi evinize yolluyor. Ülkemizde benzer bir-iki örnek var ama içerikler çok kalabalık ve farklı kategorilerde, yurt dışı örneklerinde ise belli bir alana konsantrasyon var. İşte size yeni bir iş alanı… 

Plastik torbaya karşıyız!

Dünyada yaşanan afetler gittikçe sıklaşmaya başladı. Çevreye de en büyük zararı verenler arasında plastik tüketimi yer alıyor. Dünyanın gündemindeki en önemli konulardan biri plastik tüketimi. AB aldığı kararlarla son 7 senede %90 plastik tüketiminde azaltma yapmış. Ama özellikle plastik poşet kullanımı, konusunda çok ciddi kampanyalar dönüyor, firmalar ciddi kararlar alıyor. İngiltere’nin önde gelen süpermarketlerinden Waitrose 2019 baharına kadar plastik torba kullanımı kaldırıyor. Keza Woolsworth…Yıllık 500 ton plastik tüketimine böylece engel olmuş olacak. Şili plastik poşet tüketimini yasaklayan ilk ülkelerden. Plastik torbalar yerine doğada çözülen meyve ve sebze atıklarından üretilen torbalar kullanılacak. Türkiye’de yılda 20 milyar poşet tüketiliyor. Ülkemizde de örneklerini görmeye başladık ama hala çok çok az. Bu konuya eğilerek hem dünyamıza hem markanıza fayda sağlayabilirsiniz. 

Muhalif Yuccie’ler

Gen X, Y, Z’ler, Hipsters, Millenials vs derken şimdi de Yuccie’ler çıktı. Young Urban Creative Millenials! Lüks algımızı, iletişim kurma şeklimizi, yaratıcılığın tanımını kökünden değiştirenlere Yuccie deniyor. Bu şehirli yaratıcı gençlerin en büyük özellikleri muhalif olmaları ve topluma ve çevreye karşı duyarlılıkları. Yıllar geçtikçe markaların sosyal sorumluluk bilincinde davranmadan barınmaları artık söz konusu olmayacak. Bugün bile alınan kıyafetin nereden nasıl geldiği, kimler tarafından üretildiği, doğaya ve onu üretene zarar verip vermediği ciddi bir şekilde sorgulanıyor. Markalar arasında sosyal sorumluluğu olmayanlara bakış çok değişti. Kürk giyilmiyor. Değil markalar, ülkeler kürk satışını ve kullanımını yasaklıyor. Deri yerine muz sapları, ananas lifleri ile üretilen kıyafetler Harrods, Liberty gibi büyük mağazalarda yerlerini alıyor. North Face gibi markaların etiketlerinde Hindistan cevizinin liflerinden üretilen cocona kumaşlar kullanılıyor. Markaların artık bu bilinçle üretim planlamalarına geçmelerinin vakti geliyor. Öncü olanlar kazanır. 

Ünlü ve marka iş birlikleri

Coca Cola’nın modacılarla sırayla yaptığı tasarım teneke kutuları ya da 007 James Bond filmi lansman şişeleri, Pellegrino’nun Bulgari tasarımı şişesi, Mercedes, Fiat 500 Gucci modeli gibi iş birlikleri hala devam ediyor. Smeg Dolce & Gabbana ile yakın zamanda anlaşma yaparken, lokal pazarlara özel tasarımcılarla anlaşan markalara örnek olarak Nike, Tech Pack koleksiyonunda Raisa&Vanessa tasarımcılarıyla çalıştı.  Ünlüler kategorisine artık YouTuber’lar ve sosyal medya infleuncer’ları da dahil oldu.

Hoş geldin Amazon

Amazon’un Türkiye’ye girmesiyle de birçok firma internet sitelerini gözden geçiriyor. Diğer taraftan büyük firmalar halihazırdaki internet alışveriş siteleri, ortak iş birlikleri yapmak için görüşmeleri hızlandırmış durumda. Diğer taraftan Amazon GO mağazaları Amerika’dan sonra İngiltere pazarında da açılmaya başlıyor. Yakında Avrupa’ya da yayılmaya başlar. 

Bu yazı ilk olarak Campaign Türkiye’nin 83. sayısında yayımlandı.