artwork

“Çekirdeği seviyorsanız freelancer olmamalısınız”

4 yıl önce

0

Toptalent.co Yönetici Ortağı Mehmet Aksu, işveren ve çalışanı buluşturdukları toptalent.co’yu anlatırken, özellikle hangi pozisyonlarda freelancer’ların tercih edildiğini, bu sistemin yararlarını ve zararlarını anlattı.

Freelance çalışma sisteminin kimilerince hâlâ tartışıldığı, ne kadar doğru bir yöntem olduğuna dair farklı seslerin yükseldiği bu geçiş döneminde işverenle çalışanı bir araya getiren dijital platformların da yeri oldukça önemli. Toptalent.co farklı yetkinlik ve yeteneklere sahip çalışanlarla işvereni bir araya getiren yeni nesil bir insan kaynakları şirketi diyebiliriz. Biz de 2015 yılından bu yana işverenle çalışanı buluşturan bu platforma future of work denilince akıllara gelen çalışma sistemi; freelance çalışmayı sorduk.

Kamer Yılmaz Öncelikle bize Toptalent.co’dan bahsedebilir misiniz?
Mehmet Aksu Şirketler aradıkları yeteneklere kolayca ulaşamıyorlar ve yetenekler kendilerine en uygun fırsatları kaçırıyorlar. Bir başka ifadeyle, Türkiye’de şirketler aradığı yetenekleri bulmakta oldukça zorlanıyor, yetenek kıtlığında ülke olarak dünyada 5. sıradayız.
Biz toptalent.co’yu yukarıdaki sorunu çözmek için; en iyi şirketlerle en iyi yetenekleri bir araya getirmek amacıyla 2015 yılında kurduk.
Türkiye’nin ve dünyanın en iyi şirketleriyle en seçkin yeteneklerini buluşturan bir platform olarak; Adidas, Anadolu Sigorta, Döhler, Autoliv, Eczacıbaşı Holding, Koton, Schneider Electic, Tofaş, Türkiye İş Bankası gibi şirketlerin de aralarında olduğu 100’e yakın şirketle çalışıyoruz ve bu sayı hızla artıyor. Bu şirketlere, toptalent.co üzerinden en iyi yeteneklerine şirket kültürlerini, çalışan profillerini ve sundukları imkanları anlatmalarında yardımcı oluyoruz. Sistemimize kayıtlı genç yetenekler ise, Türkiye’nin önde gelen şirketlerinde kendilerine uygun iş ve kariyer imkanlarını yakından takip etme fırsatı yakalıyorlar. Aynı zamanda platformumuz üzerinden kariyer tavsiyeleri sunuyor, mülakat ve CV hazırlama taktikleri gibi önemli konularda onları bilgilendiriyoruz ve genç yeteneklere iş dünyasıyla bağlantı kurma ve ağlarını geliştirme fırsatı sunuyoruz.

Kamer Yılmaz Sizi diğer insan kaynakları şirketlerinden ayıran özelliklere değinebilir misiniz?
Mehmet Aksu 15 yılı aşan marka yönetimi deneyimimiz sayesinde, şirketlerin işveren markasını güçlendirerek, daha çok sayıda ve daha iyi yetenekleri çekmesini sağlıyoruz. Bu şirketin finansallarında ve performansında çok net bir etki yaratıyor. Şirket ile yetenekler birbirlerini yakından tanıyabiliyor, bu kaliteli eşleşme oranını artırıyor. Eşleşme oranı artınca da, sancılı olan süreçler herkes için çok pratik bir deneyime dönüşüyor.

Kamer Yılmaz “Future of work” denilince freelance çalışma sistemini nasıl değerlendiriyorsunuz?
Mehmet Aksu Bu zamana kadar freelance çalışmak çoğu insan için, full-time çalışmaya alternatif bir çalışma şekli olarak görülüyordu. Teknoloji şirketlerinin, start-upların artması ve yeni neslin çalışma hayatına girmesi ile birlikte bu çalışma şekli değişti ve stratejik olarak yönetilmesi gereken bir ana akım haline geldi. Ancak yine de mekânsız ve zamansız bir iş dünyasını çok olası görmüyorum.

Her şeyden önce insan doğası itibariyle sosyal bir varlık ve her ne kadar sosyal medya çağında yaşasak da, iş yeri hala sosyalleşmenin de (okuldan sonra) zeminini sağlıyor. Mekânı işten kopardığınızda dokuyu (kültürü) de kaybediyorsunuz. Gerçek ve kurumsal hafıza da zayıflıyor. Bu takım çalışmasıyla yapılması gereken tüm işleri zorlaştırıyor. Yani mekân aslında şirketin ruhunu da içine koyduğunuz bir kap (container) diye düşünüyorum. Bu anlamda yeni nesil ofisler için harcanan milyarların boşa olmadığını düşünenlerdenim.

Ancak bazı işler çok net tariflere sahiptir ve freelance kaynaklarla yönetilebilir. Yazılım bir miktar böyledir, 0’lar ve 1’lerle bir problem tıpkı matematikte olduğu gibi çözülebilir. Ya da çeviri işi böyle yürütülebilir. Çok net tariflenen işler bu kapsamda ele alınabilir.

Kamer Yılmaz Şirketlerin freelancer tercihlerini nasıl değerlendiriyorsunuz? Geçmişle kıyaslayarak artan bir orandan bahsedilebilir mi?
Mehmet Aksu Deloitte’un 2019 Küresel İnsan Sermayesi Trendleri araştırmasında, katılımcıların %49’u freelance/bağımsız çalışanların organizasyonel performans üzerinde olumlu etkisi olduğunu düşünüyor. Olumsuz etkisi olduğunu düşünenlerin oranı ise sadece %3. Özellikle teknoloji şirketleri ve start-uplar, büyümek ve kritik yetkinliklere ulaşmak için maliyeti diğer iş segmentlerine göre daha düşük olan freelance çalışma şeklini tercih ediyor. Şirketler içeride çeşitli nedenlerle (maliyet, yönetim zorlukları, geçici ihtiyaçlar, in&out ürünler) tutulamayacak kaynakları freelancer’larla çözme yoluna gidiyorlar. Bir diğer unsur da özellikle soft endüstrilerde inovasyon hızı ve deneme -yanılma sayılarının çok yüksek olması. ‘Bunu freelance’lerle çözelim, iyi giderse ve ihtiyaç yoğunlaşırsa içeri alırız’ denilen durumlar da var.

Aynı araştırmanın verilerine göre, departman bazlı baktığımızda IT ve diğer teknik yeterlilik gerektiren işlerde freelence çalışma metodunun tercih edilme oranı %33 ile diğer departmanlara göre daha yüksek. Sonrasında %25 ile operasyon, %15 ile pazarlama, ve yine %15 ile AR-GE geliyor. Türkiye’de freelancer olarak hayatınızı kazanmanız çok kolay değil, zira sosyal güvence ve ücret beklentinizi bu şekilde karşılamak da zor. Gelişmiş ülkelerde iş takımlarında roller daha dar ve mesela “sarılma uzmanı” olacak kadar niş ve sıra dışı işlere girişip hayatınızı kazanabilir hatta bir ün yakalayabilirsiniz. Türkiye ekonomisi böyle bir niş alanda uzmanlaşmayı henüz kaldıracak durumda maalesef değil.

Kamer Yılmaz Sizce iyi bir freelancer nasıl olmalı?
Mehmet Aksu Bence iyi bir freelancer olmak, az yönlendirme ile inisiyatif ile işi doğru yere taşıyabilme yetisine sahip olmayı gerektirir. Leb demeden leblebiyi anlamalı, şirkette (içeride) olmamasına rağmen, şirket dokusunu ve kültürünü hissetme yetisi olmalı ki işi doğru yapabilsin. Bu yeti tecrübeyle geliyor, iş deneyimi olmadan iyi bir freelancer olmak bence biraz zor. Bir şirkette tam zamanlı olduğunuzda, fark etmeseniz de şirket sizi dönüştürür. Eğitimler alırsınız, iş üzerinde öğrenirsiniz ve iş arkadaşlarınızla sosyal bir öğrenme döngüsü içinde güvende kalırsınız. Freelancer’lar bu sosyal bağdan kopar. Uzun vadede kendine yatırım yapmazsa, kendini zorlamazsa, araştırma yapmazsa, yenilikleri takip etmezse, network’ünü genişletmezse güncel kalamaz. Ve bunların hepsini freelancer olarak şirket dışında da yapıyor olmak büyük bir enerji ve disiplin ister. Okulun işlevinin yoğun sorgulandığı bir dönemde çocuğunu daha iyi eğitmek için okula göndermeyen bir babanın sonraki sözleri hep aklıma gelir: “Evde televizyon karşısında akşama kadar oturup, sürekli çekirdek çitliyor…” Freelancer olmak biraz okulu teklemek gibidir, çekirdeği seviyorsanız freelancer olmamalısınız.

 

Bu yazı, Campaign Türkiye 93. sayısında yayınlanmıştır.

Senin için
Tümünü göster
Canva, grafik tasarım yazılımı platformu satın aldı

Canva, grafik tasarım yazılımı platformu Affinity’yi satın aldı...