Sosyal ağ kullanımı nereye gidiyor?

Ekim ayında comScore’un yaptığı araştırma değişen sosyal alışkanlıkları ve sosyal ağ kullanımındaki artışı detaylı bir şekilde inceliyor. İşte sosyal ağlar hakkında bilmeniz gereken 10 önemli madde.

1) Dünyadaki en popüler sosyal online aktivite: Sosyal Ağlar

Sosyal ağ kullanıcıları dünyadaki online nüfusun yüzde 82’sini oluşturuyor, bu da yaklaşık 1.2 milyar kullanıcı demek. Son yıllarda internet kullanım alışkanlığının artma oranıyla sosyal ağ kullanımının artma oranı aynı seviyeye ulaştı. Yani insanlar internete kavuşur kavuşmaz sosyal ağları kullanmaya başlıyorlar.

Bununla birlikte insanlar sosyal ağlarda eskisinden çok daha fazla zaman geçirmeye başladılar. Ekim ayında yapılan bir araştırmaya göre internette geçirilen zamanın yüzde 19’u -yani her beş dakikanın yaklaşık bir dakikası- sosyal ağlarda harcanıyor. 2007 yılının Mart ayında bu oran yalnızca yüzde altıydı.

 

 

2)  Bölgesel farklılıklar sosyal ağ kullanma alışkanlığını etkiliyor

Sosyal ağlardaki büyüme global bir fenomen haline geldi. Ülkeler arasında kültürel ve siyasal alanda birçok farklılık var. Bunun yanında her ülkenin internete erişim hızı farklı. Bunlara rağmen istisnasız tüm ülkelerde sosyal ağların sayısında artış oldu. Çin’deki internet kullanıcılarının yüzde 53’ü herhangi bir sosyal ağı kullanırken Amerika’da bu oran yüzde 98.

 

 

Yaygın internet kullanımına rağmen sosyal ağ kullanma alışkanlıklarında coğrafi ve demografik farklılıklar göze çarpıyor. İnternette en fazla zaman geçirilen ülkeler sıralamasında İsrail ilk sırada yer alırken Arjantin ve Rusya onu takip ediyor. Türkiye ise 4’üncü sırada

 

 

Yapılan başka bir ölçüme göre Latin Amerika, Asya Pasifik ve Avrupa dâhil tüm bölgelerde kadınlar sosyal ağlarda erkeklerden daha fazla zaman geçiriyor.

 

 

3) Facebook’un önemini göz ardı etmek imkânsız

Bugün sosyal ağların durumunu anlamak istiyorsak, sanal alemin kralı Facebook’un bu alanda yapılan araştırmalardaki en büyük etken olduğunu da anlamamız gerekiyor. Facebook, Microsoft ve Google sitelerinden sonra dünyadaki en büyük 3’üncü web portalı. Şu anda dünyadaki global kitlenin yüzde 55’ine ulaşmış durumda ve sosyal ağlarda geçirilen ortalama her 4 dakikanın yaklaşık 3 dakikası Facebook’ta geçiriliyor.

 

 

Facebook, comScore’un ölçüm yaptığı 43 ülkenin hepsinde en fazla kullanıcısı olan site değil.  Örneğin Brezilya’da Orkut halen liderliğini sürdürürken, Japonya’da Twitter ilk sırada.

 

 

4) Microbloglar sosyal ağlar arasında yeni bir akım olarak ortaya çıktı

Kullanıcıları kısa cümleler kurmaya alıştıran microbloglar, Twitter’ın ortaya çıkışıyla son yıllarda çok popüler oldu. İlk patlamayı 2009’da yapan Twitter’ın kullanıcı sayısında geçtiğimiz yıl yüzde 59’luk artış yaşandı. Dünyadaki Twitter kullanımı yalnızca arkadaşlar arasındaki iletişimle sınırlı kalmadı. 2011’de Ortadoğu’da yaşanan politik çalkantılardan, Japonya’da meydana gelen Tsunami’ye kadar gündemi belirleyen birçok haber Twitter’da çok konuşuldu. Beyonce, MTV Video Müzik Ödülleri Töreni’nde hamile olduğunu açıklayınca bir Twitter rekoru kırıldı ve konuyla ilgili saniyede 8868 tweet atıldı.

 

5) Yerel paylaşım sitelerinin sayısında global artış yaşandı

Sosyal ağ kullanımındaki artış devam ederken, bazı yerel paylaşım siteleri de yükselişe geçti. İlk 20’deki global sosyal ağların çoğunluğunu Amerikan kaynaklı siteler oluşturuyor. Ancak bu sitelerin ulaştığı kesim yalnızca Amerika ile sınırlı değil.

 

 

2011’de dünyanın 4’üncü büyük sosyal ağı olmak için Myspace’i satın alan LinkedIn de yerel kitlesi dışında birçok ülkeden kullanıcıya ulaşan siteler arasında. Facebook ve Twitter’da olduğu gibi kullanıcılarının çoğunu Amerikalıların oluşturduğu LinkedIn’in, en fazla gelişimi Hollanda’da gösterdiği ve oradaki internet kullanıcılarının yüzde 27’sine ulaştığı görülüyor.

 

 

6) Sosyal ağları yalnızca gençler değil, herkes kullanıyor

Çocukları olan bazı aileler sosyal ağlarda vakit geçirmenin yalnızca çocuklara uygun bir aktivite olduğunu düşünebilir ama aslında bu düşünce geçmişte kaldı. Özellikle son 2 yılda bu durum tamamen değişti.

 

 

Artık yaşı daha büyük olanlar da sosyal ağları yoğun olarak kullanıyor. Hatta sosyal ağ kullanımı en fazla artan kitle yaşı 55 ve üzerinde olanlar. Kuzey ve Latin Amerika’da yaşı 55 ve üzerinde olan kesimin yüzde 93’ü sosyal ağlardan birini kullanıyor. Ayrıca 2010’un Haziran ayından bugüne kadar erkek kullanıcıların sayısında yüzde 10’a varan bir artış kaydedildi.

 

7) Bilişim çağı ve “doğuştan dijitalciler”

Bugün 15-24 yaş aralığındaki genç internet kullanıcılarına bilgisayar, internet ve dijital medyanın altın çağını yaşadığı günlerde büyüdükleri için “doğuştan dijitalciler” deniyor. Bir doğuştan dijitalcinin gözünden sosyal ağlar, şaşılacak teknolojik bir gelişme değil. Bu genç kullanıcıların iletişim alışkanlıkları bize gelecek hakkında ipucu verebilir. Haziran 2010-Ekim 2011 tarihleri arasında messenger ve mail kullanımında en büyük düşüşün bu grupta yaşandığı görülüyor. Aynı tarih aralığında sosyal ağlarda en fazla zaman geçirenler ise yine aynı yaş grubu.

Verilere göre 15-24 yaş arası gençlerin arasındaki iletişimin çoğunluğu sosyal ağlarda gerçekleşiyor. Bu yüzden gelecekte sosyal ağ kullanımın artıp bütün yaş grupları arasındaki iletişimin temel birimi olması sürpriz olmayacak.

 

 

8) Sosyal ağlar display reklamların görüntülenme sayısında lider

Amerika’da display reklamların en fazla gösterildiği online mecra sosyal ağlar. Yapılan son araştırmada dört display reklamdan en az birinin sosyal paylaşım sitelerinde yer aldığı anlaşıldı. Online kullanıcıların en fazla zaman geçirdiği yer olan sosyal ağlarda, daha fazla display reklama yer vermek reklamcıların da işine geldi. Display reklamların çeyreğinden fazlası bu sitelerde yer almasına rağmen, sitelerin display reklamların gelirinden aldığı pay yüzde 15 oranıyla geride kalıyor.

 

 

Sosyal ağlardaki display reklamlardan bahsederken Facebook’u anmadan geçmek olmaz. Facebook şu anda Amerika’da en fazla display reklam gösterilen site konumunda. 2011’in üçüncü çeyreğinde sosyal ağlarda gösterilen display reklamların yüzde 28’i Facebook’ta yer aldı. Bu oran diğer dört büyük portalın toplamından daha fazla.

 

 

9) Her an yeni rakipler ortaya çıkabilir

Facebook 2004’te ilk kez ortaya çıktığında Myspace ve diğer sosyal ağlar ile rekabet halindeydi. Beş yıl sonra rakiplerini gölgede bırakıp sosyal ağlar arasında tartışmasız lider olacağını tahmin etmek zordu. Facebook’un başardığını bugün bir başka sosyal ağ çıkıp başarabilir ve Facebook’un tahtına oturabilir.

 

 

Google + ilk çıktığında büyük heyecan yaratmış ve tarihteki tüm sosyal ağlardan daha kısa sürede 25 milyon kullanıcıya ulaşmıştı. Buna yakın büyüme hızını Facebook 36, Twitter 33 ayda yakalamıştı. Google +’nın şu anda 65 milyon üyesi var ve online kullanıcı kitlesinin yüzde 5’ine sahip.

 

 

Peki gelecek yıllarda gözümüzü ayırmamamız gereken sosyal ağlar hangileri? Geçtiğimiz yıl en hızlı büyüme gösteren siteler Twitter ve LinkedIn olmuştu. Yükselişte olan diğer siteler ise Sina Weibo, Tumblr ve Badoo.

 

10) Mobil cihazlar sosyal bağımlılığı körüklüyor

Teknolojik gelişmeler açısından baktığımızda gelecekte paylaşım sitelerine girmek için mobil cihazlar daha fazla kullanılacak. Ekim 2011’de yapılan araştırmaya göre Amerika’da 13 yaş ve üzerinde olan ve mobil cihaz kullanan grubun yaklaşık yüzde 31’i bir ay içinde en az bir kez telefonlarını kullanarak sosyal paylaşım sitelerine giriş yaptı. Avrupa’nın önde gelen beş ülkesindeki (Fransa, Almanya, İngiltere, İtalya, İspanya) cep telefonu kullanıcılarının yüzde 25’i sosyal ağlara cihazları üzerinden giriş yapıyor.

 

Mobil cihazlardan sosyal ağ kullanımının artmasının bir nedeni akıllı telefonların artık çok popüler olması. Amerika’da ve beş Avrupa ülkesinde mobil sosyal ağ kullanımı ve akıllı telefon sahibi kişi sayısı aynı oranda artış gösterdi. Akıllı telefon kullanıcılarının yüzde 64’ü bir ayda en az bir kez telefonlarından sosyal ağlara giriş yaparken, yüzde 40’lık kesim her gün hesaplarını telefon üzerinden kontrol ettiğini söylüyor. Ayrıca Amerika’da akıllı telefon kullanıcılarının yüzde 22’si Foursquare ve Facebook Places gibi check in servisleri kullanırken, cep telefonu sahibi toplam nüfusun yalnızca yüzde 10’u bu servislerden yararlanıyor.

 

 

Sabit hattan sosyal ağları kullananlarla karşılaştırıldığında, mobil cihazlardan bu ağlara girenlerin sayısı oldukça düşük. Mobil cihazlarından Facebook’a Twitter’a giren kullanıcı sayısı, klasik web bağlantısı kullananların 3’te 1’i kadar.

 

 

Mobil cihazların yanısıra son yıllarda tablet kullanımında da büyük bir artış oldu. Yeni ortaya çıkan bu pazardaki ihtiyacı karşılamak için Amerika’da 150 yeni tablet modeli satışa sunuldu. Ekim’de yapılan araştırmaya göre tablet kullanıcılarının yüzde 59’u bir ayda en az bir kez sosyal ağlardaki statülerini tabletler üzerinden değiştirdiklerini ifade etti.

Amerika’daki Iphone ve Ipad kullanıcıları arasında yapılan dijital medya tüketimi alışkanlıklarını gösteren tablo da, mobil cihazların ve tabletlerin sosyal ağ kullanımı üzerinde yaptığı etkiyi kanıtlıyor. Daha önce yalnızca bilgisayarları üzerinden statülerini değiştirebilen ve paylaşım yapabilen kullanıcılar artık istedikleri an istedikleri yerden internete bağlanabiliyor.

 

 

Özetle şu anda tanıklık etmekte olduğumuz çağ, bilişim çağının da ötesine geçecek gibi görünüyor. Mobil teknoloji sayesinde sosyal platformlar elimizin altında. Tabletler ve internete bağlanabilen diğer cihazların gelişimiyle de dijital ortamda sosyal iletişimin sınırlarını zorlayacağız.